Zaterdagavond 5 oktober was het zover: we hadden iedereen die een rol had in een van onze films en documentaires uitgenodigd om de eerste versies van ons werk te komen bekijken. Hoewel oktober in Zambia normaal de heetste maand is, was het deze avond bijzonder koud. Onze versgemaakte bankjes zaten vol oudere dames, die met een vrachtwagentje uit nabijgelegen Kaombe waren gekomen, waar we eerder een traditionele huwelijksceremonie gefilmd hadden. Terwijl sommige filmmakers nog de laatste loodjes legden aan hun producties, sleepten anderen met dekens en vuurmanden om het hooggeëerde publiek toch nog een beetje warm te houden.
Zodra de limonade en popcorn op was, was het zover: we trapten af met ‘Kapangwa’, een korte film over de mensen die diep in het bos wonen, en daar leven van wat de natuur hen biedt. De dokter die ze geïnterviewd hadden over de mogelijke rol van traditionele natuurmedicijnen in westerse ziekenhuizen was er helaas niet bij, maar haar collega waarschuwde wel dat de directie hier toch echt nog even naar moest kijken. Belangrijke reminder voor het filmteam, dat dat best wist, maar niet bereid was het interview te laten vallen om de deadline te kunnen halen. Gelukkig blijft de studio achter, zodat ze de laatje puntjes nog op de i kunnen zetten, zodra de benodigde toestemming binnen is.
Na ‘Kapangwa’, was het de beurt aan het team van ‘Ichembwela N’ganda – building a home’, waarin een dorpsmeisje aan haar oude studievriendin laat zien dat bruiloft ook heel mooi kan zijn zonder grote witte jurken en taarten van 5 etages. Terwijl ze met haar verloofde droomt van een groot huis met open keuken, beginnen ze met de middelen die ze op dat moment hebben. Een buurman leert hen hoe ze van boombast trouwkleding kunnen maken, een tante helpt ze een hut mooi te maken met klei. Als hun traditionele huwelijk uiteindelijk viral gaat op social media, weet haar stadsvriendin niet wat ze ziet.
Tot slot was het tijd voor ‘ifumbusa’ een documentaire over de zoektocht van jonge bedrijfskundige Naomi, die zich afvraagt of ze de traditionele rituelen voor jonge vrouwen wel wil ondergaan. Ze ziet dat leeftijdsgenoten daarna vaak meer respect krijgen, maar is tegelijkertijd bang een deel van haar autonomie te verliezen. In haar zoektocht ontmoet ze vrouwenbegeleidsters die benadrukken dat ze economisch zelfstandig moet blijven, maar ook mensen die benadrukken dat het vooral haar taak is om voor een schoon huis te zorgen en veel kinderen te krijgen.
Zaterdagavond 5 oktober was een spannende avond voor alle filmmakers, maar ondanks de kou en aanvankelijk weigerende audio, bleek het een groot succes. De vrachtwagen vertrok vol opgetogen mensen die zichzelf terug hadden gezien op een groot scherm, de kop was er af. Een dag later konden (bijna) alle publicatietoestemmingen getekend worden, een belangrijk onderdeel van het trainingsproject. Nog even, en we kunnen de films ook in Nederland laten zien!
—
‘Heritage Heroes’ is een filmproject van Mobile Orchards. Het werd mede mogelijk gemaakt door het Fonds Cultuurparticipatie en donateurs voor de Kambisa! filmstudio via voordekunst.nl
