Verhalen zijn belangrijk, maar je moet wel een plek hebben om ze te uit te wisselen. Daarom werkt Kambisa! in Chilonga (centraal Zambia) aan een zelfvoorzienend buurtcentrum, met een waterpomp, klaslokaal, werkruimte, bostuin en ruimte voor buitenlandse studenten en toeristen. Daarmee moet het centrum haar gebruikers in staat stellen kennis te delen, bij te dragen aan de lokale economie en het omringende miombo bos te beschermen.
Het CHILONGA COMMUNITY CENTRE in het KORT?
Kijk onderaan deze pagina
Lees ook:
het interview met Desh in 2019,
onze update van augustus 2018,
of het eerste interview met Desh in 2017
Waarom?
Kambisa!’s projecten in Zambia bleken keer op keer een groot succes, maar ze hielden vaak op als de Nederlanders vertrokken. Bovendien maakte de afhankelijkheid van sponsors het soms lastig om ons werk voort te zetten of activiteiten over te dragen aan lokale partners. Daarom zijn we eind 2017 begonnen met het klaarmaken van een stuk grond voor een zelfvoorzienend buurtcentrum. Vlak bij de doorgaande weg die de Zambiaanse hoofdstad Lusaka verbindt met de Tanzaniaanse havenstad Dar Es Salaam, werken we daar aan een buurtcentrum met een klaslokaal, werkruimte, een bostuin met verschillende eetbare soorten en faciliteiten om buitenlandse deelnemers en toeristen te ontvangen.
Vanaf 2019 willen we het buurtcentrum gebruiken om trainingen en workshops te organiseren. Bouwers, timmermensen, bosbouwers, leerlingen van naburige scholen en kunst- en media studenten kunnen hun projecten lanceren terwijl de rest van de faciliteiten wordt uitgebreid. Om te zorgen dat die projecten zowel ten goede komen aan de lokale bevolking als aan hun bezoekers, hebben we regelmatig contact met de omringende gemeenschap, de lokale autoriteiten en onze Nederlandse partners.
Achtergrond
In 2009 maakten we al een schets voor een buurtcentrum dat binnen een paar jaar op eigen kracht moest kunnen draaien. Dat buurtcentrum wilden we in de hoofdstad Lusaka bouwen, waar Kambisa! ooit begon. Inmiddels heeft dat echter zoveel faciliteiten dat we onze aandacht hebben verplaatst naar het rustige Chilonga, midden in Zambia, thuisbasis voor een bekend missie-ziekenhuis. Omdat het gebied verder nog relatief onontgonnen is, zijn we begonnen met het aanpakken van een paar dringende problemen ter plekke: snelle ontbossing, gebrek aan goede watervoorziening en gebrek aan een goede afzetmarkt voor lokale diensten en producten. Zodra we de minimale infrastructuur op poten hebben gezet, zullen we ook weer mediatrainingen en uitwisselingsprojecten gaan aanbieden, met lokale deelnemers en studenten, maar bijvoorbeeld ook met betalende toeristen.
Waar staan we nu?
We hebben inmiddels een waterpomp op zonnepanelen geïnstalleerd, een transformatorhuisje gebouwd, en ruimte vrijgemaakt voor een klaslokaal, (fruit)bomenkwekerij en werkplaats. Nu we water hebben, zijn we begonnen met de aanleg van een bostuin met veel eetbare soorten. Daarnaast willen we met de bouw beginnen. Het geld dat we nodig hebben om de gebouwen neer te zetten is 8.200 Euro. Wie wil bijdragen, is van harte welkom. Kambisa! is ANBI-geregistreerd, zodat veel giften aftrekbaar zijn. Ons rekening nummer is NL58INGB0001003314.
Waarom een waterpomp?
Waterpompen zijn duur, zeker als ze je wil dat ze aangedreven worden door zonne-energie. Toch hebben we dat gedaan. Tijdens het bouwen van het huis dat we als uitvalsbasis gebruiken, was al gebleken dat het transport van water de bouw onnodig duur maakte, en de bevolking rondom het toekomstige centrum een gebrek had aan veilig, betrouwbaar water. Samen met het Chilonga Water Committee hebben we daarom besloten eerst een waterput te slaan, die zowel het Chilonga Community Centre als haar directe omgeving van het noodzakelijke water kan voorzien. In de toenmalige flyer leest u meer hierover. Door het watertappunt een centrale plek in het buurtcentrum te geven, hopen we mensen die water komen halen te kunnen laten zien waar we verder zoal mee bezig zijn.
De bouw van het Chilonga Community Centre wordt uitgevoerd door lokale ZZP’ers, onder leiding Kambisa!’s creative director Desh Chisukulu. Het lukte hem eerder al om de grond te bemachtigen, een fundament te leggen en binnen drie weken de casco voor het naastgelegen huis te realiseren. In september 2018 ging hij terug naar Zambia om de bouw van de waterput aan te sturen en een student van de NHTV in Breda te begeleiden bij een onderzoek naar het toeristisch potentieel van het gebied. Hoewel we nog wachten op zijn definitieve thesis, is duidelijk dat de student onze plannen zeer levensvatbaar acht – mits het ons lukt een goede marketing op te zetten.
Klaslokaal en werkruimte
In ons project plan leest u meer over de manier waarop we de ruimtes de komende jaren willen gaan gebruiken. De eerste trainingen zullen plaats vinden op het gebied van ambachtelijk timmeren, gemixte vormen van bosbouw, toerisme en low tech technieken om water en brandhout te besparen. Zo zullen we aan de gang gaan met zonne-ovens die brandhout helpen besparen, en infiltratiegreppels die het regenwater helpen opvangen. Behalve van uitwisselingsprojecten met Nederlandse studenten en professionals, zullen we daarbij veel gebruik maken van peer-to-peer begeleiding, waarbij deelnemers kunnen instappen in een roterend fonds waarmee ze hun bedrijfsplannen kunnen financieren. Om daarnaast ook de jongsten te bereiken, zullen we workshops als ‘plant a seed‘ daarbij ook aanbieden op nabijgelegen basisscholen.
Zodra we deze faciliteiten op orde hebben, zullen we natuurlijk voortgaan met de traditionele Kambisa! trainingen op het gebied van kunst, muziek en media.
Hoe kunnen jullie al activiteiten aanbieden voordat je een werkruimte hebt?
De bouw van het buurtcentrum is een deel van het project: ook hierbij trainen we jongeren, en wisselen we kennis uit. Het wordt gerealiseerd in samenwerking met de directe buren, van wie we de grond in bruikleen hebben, en wiens huis, septic tank en insaka (een soort open gemeenschapsruimte) we als uitvalbasis kunnen gebruiken zolang Kambisa! nog geen eigen werkruimte heeft. In ruil daarvoor mogen zij Kambisa!’s water en elektra-aansluiting gebruiken (anders dan in Nederland, kan je in Zambia met je telefoon prepaid kWh kopen, zodat de verbruiksrekening gescheiden blijft).
HET CHILONGA COMMUNITY CENTRE IN HET KORT:
WAT: faciliteiten voor de Chilonga gemeenschap, Kambisa! en haar partners, waaronder:
fase 1:
– werkruimte voor houtbewerking en bouw- en metseltechnieken
– klaslokaal voor ongeveer 25 studenten
– tuinen (gemixte bosbouw)
fase 2:
– eco-camping in de boomgaard, incl. drie hutten met toilet en douche, een keuken, douches en toiletten
– regionaal erfgoed centrum (bibliotheek, onderzoeksfaciliteiten)
– opname studio voor audio- en video producties
– business centre (computers en printers)
– winkeltjes voor spullen die we willen steunen (denk aan lokaal vervaardigde, organische en/of gerecyclede producten)
– restaurant en keuken
WIE: Kambisa!BeHeard. in samenwerking met de lokale autoriteiten en organisaties en individuen op het gebied van media, milieu, onderwijs, duurzaam bouwen en duurzaam toerisme
Wil je ook een partner worden? Neem contact op! We zoeken nog sponsors en donoren, maar natuurlijk ook mensen met wie we op andere manieren kunnen samenwerken; deelnemers bijvoorbeeld, of studenten die relevant onderzoek in Chilonga willen doen.
WAAR: Chilonga, Mpika, Zambia
– goed bereikbaar met openbaar vervoer (bus, trein)
– toegang tot water- en elektra op eigen terrein
– geschikt voor backpackers, overlanders en buitenlandse studenten (omheinde camping, rustige werkplekken)
– dicht bij een ziekenhuis
WANNEER: 2017-2023
WAAROM: het buurtcentrum moet bijdragen aan:
– het aanleggen van een veerkrachtige lokale basis voor het bieden van de trainingen en faciliteiten die nu alleen gegeven worden als de Nederlandse partners aanwezig zijn
– het financieel onafhankelijk maken van Kambisa! Zambia
– banden met nieuwe nationale en internationale partners
– een demonstratiemodel dat toont hoe lokale kennis en tradities sociale, ecologische en economische waarde kunnen hebben
Idealiter moet het buurtcentrum na de startfase op een zelfvoorzienende basis voort kunnen bestaan, en aantonen hoe traditionele gebruiken ingezet kunnen worden voor actuele thema’s als milieubescherming, sociale binding in verstedelijkende gebieden en de emancipatie van ondergerepresenteerde groepen, zoals vrouwen (zie ook: umwinko concept)